قدس آنلاین: دوشنبه ۲۸ مهرماه بود که رئیس‌جمهور کشورمان در دیدار با عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه افغانستان از موضوعی سخن گفت که به اذعان بسیاری از کارشناسان می‌تواند سنگ بنایی بر توسعه هر چه بیشتر مناسبات میان تهران و کابل تلقی شود. حسن روحانی با اشاره به افتتاح راه آهن خواف – هرات در روزهای آینده، اتصال مسیر ریلی ایران و افغانستان  را موجب تقویت همکاری‌های اقتصادی و تجاری دو کشور همسایه و همزبان عنوان کرد. این در حالی است که مقام های شهر هرات روز گذشته اعلام کردند نخستین قطار آزمایشی ایران از طریق راه آهن هرات –خواف وارد این ولایت شده است. پروژه راه آهن خواف – هرات که از سال‌های ۱۳۸۲ - ۱۳۸۱ کلید خورده است، شامل چهار قطعه می‌شود که سه قطعه آن از خواف تا ایستگاه شمع‌تیغ و پس از آن ایستگاه جونو در تعهد ایران است و قطعه چهارم آن که از این ایستگاه شروع می‌شود و به هرات می‌رسد را افغانستانی‌ها متعهد به ساخت و بهره‌برداری از آن شده‌اند. این خط ریلی قرار بود تا پایان سال گذشته به بهره‌برداری برسد که به دلیل آنچه ناامنی در خاک این کشور همسایه عنوان می‌شد، به تأخیر افتاد و حالا به نظر می‌رسد آماده شده و آبان ماه امسال به بهره‌برداری خواهد رسید.

تکمیل مسیر ریلی ایران به افغانستان به جهت نقشی که می‌تواند در افزایش مناسبات اقتصادی داشته باشد، امروز از سوی مقام‌های دو کشور به جد مورد توجه قرار گرفته و افتتاح هرچه سریع‌تر آن مورد تأکید است. واقعیت آن است که مرز دوغارون یکی از محورهای کلیدی و تاریخی تعاملات میان دو همسایه است. مسیر زمینی هرات - خواف از گذشته دور دروازه اصلی ورود کالای ایران به شهر تاریخی هرات و از آنجا انتقال به سرتاسر افغانستان بوده است. این موضوع در سوی مقابل هم قابل تصور است؛ به این معنی که هرات نقش مهمی در تعاملات اقتصادی با تهران بر عهده دارد.

با وجود درک اهمیت این شاهراه ارتباطی به دلایل مختلف که مهم‌ترین آن ناامنی در همسایه شرقی ما بوده، ارتباط ریلی میان دو کشور تاکنون میسر نشده است. اما اتصال راه آهن ایران به هرات که طبق وعده رئیس‌جمهور در ماه اخیر انجام خواهد شد، به دلایل مختلف برای هر دو کشور مهم و تعاملی برد – برد برای طرفین است. جمهوری اسلامی اکنون با تحریم‌های ظالمانه غرب روبه‌رو است و در ادامه مسیر دور زدن این حماقت آمریکایی توسعه هرچه بیشتر مناسبات با همسایگان خود را هدف‌گذاری کرده است. بر اساس این روند توسعه مناسبات اقتصادی تهران با بغداد از ۱۲ میلیارد به ۲۰ میلیارد هدف‌گذاری شده و در مورد افغانستان هم این افزایش مبادلات به‌جد پیگیری می‌شود. در ادامه این روند افتتاح هرچه زودتر مسیر ریلی خواف به هرات می‌تواند افقی دیگر در مسیر تعاملات خارجی ایران و راه ورود کالاهای ایرانی را به آسیای مرکزی بگشاید.

در سوی مقابل کابل هم امروز به کالاهای ایرانی نیاز مبرم دارد و مسیر ریلی اخیر به دلیل کاهش هزینه‌ها فرصت و ظرفیت بزرگی ایجاد خواهد کرد. اهمیت این موضوع تا جایی است که می‌توان گفت راه آهن خواف -هرات بیش از آنکه برای ایران مفید باشد، به نظر برای افغانستان مفید است و می‌توان آن را رگ توسعه آینده افغانستان نامید. افتتاح خط ریلی خواف - هرات یک تحول و نقطعه عطف در مناسبات دو کشور خواهد بود و در صورت تداوم مسیر این خط آهن تا کابل می‌تواند بن‌بست همیشگی شرق به غرب افغانستان را نیز حل کند. افغانستان حجم عظیمی از منابع معدنی را در اختیار دارد که با تکمیل این مسیر ترانزیتی و تداوم آن تا بندر چابهار و از سوی دیگر تا اروپا می‌تواند در شکوفایی این بخش هم مؤثر باشد.

البته فارغ از دلایل امنیتی که اجرای سریع‌تر این پروژه را به تأخیر انداخته، افغانستان با مشکلی به نام تحمیل اراده‌های قومی و قبیله‌ای بر منافع ملی روبه‌رو است. حقیقت آن است که کسانی هستند که در این همسایه شرقی منفعت و سود خود را در تداوم وضعیت فعلی و توسعه‌نیافتگی این کشور می‌بینند. افغانستان با این رویه با چالش‌های دائمی مواجه است؛ بنابراین اقدام‌هایی نظیر خط آهن خواف هرات را می‌توان سمبل خواست و نیت خیر ایران بدانیم که می‌تواند توسعه افغانستان را تضمین کند و افق‌های نو برای توسعه این کشور بگشاید. افغانستان مستقل به معنای افغانستان توسعه‌یافته تلقی می‌شود و این مسیری است که از رهگذر چنین پروژه‌های مهمی می‌گذرد.

انتهای پیام/